RINCE

In 1996 begon Rince de Jong demente bejaarden te fotograferen. Ze werkte toen al acht jaar parttime in de bejaardenzorg. Haar werk als fotograaf en haar baan als bejaardenverzorgster beschouwde ze aanvankelijk als twee gescheiden werelden. Toen  ze eenmaal had besloten een serie aan deze wereld te wijden, wist ze in ieder geval zeker hoe ze het niet wilde aanpakken. Ze wilde geen dramatisch beeld laten zien, geen zielig verhaal vertellen.

Hoewel de foto’s soms ontroeren, vormen zij inderdaad geen zielig verhaal. Ze laten de kwetsbare mensen zien, zonder daarbij afbreuk te doen aan hun waardigheid. Hoewel optimale verbale communicatie met demente bejaarden niet meer mogelijk is , valt er heel wat expressie uit hun houdingen, gebaren en gezichtsuitdrukking af te lezen. ‘Je ziet de levenservaring, dat fascineert me zo’, legt Rince de Jong uit. ‘Ondanks hun dementie hebben ze hun eigenwaarde en identiteit behouden’.

De serie foto’s is in boekvorm verschenen onder de titel ‘Lang leven’.

Na de serie foto’s over demente bejaarden hoefde De Jong niet lang na te denken over haar volgende project: kinderen. In het jaar 2000 begon zij aan dit nieuwe project. ‘Ik heb totaal vijf jaar parttime in een kinderdagverblijf gewerkt en drie jaar lang niets gefotografeerd. Alleen maar geobserveerd. Het gaat maar door bij kinderen, een onophoudelijke stroom energie. Constant aan het ontdekken en aftasten, zoals wat doet pijn en wat niet. Het is allemaal zo puur: de angst, het enthousiasme, de liefde, maar ook de agressie.’

De beelden die op haar netvlies achterbleven, stuurden haar richting film. Acht millimeter in zwart/wit zonder geluid om precies te zijn. ‘Hoewel ik er geen ervaring mee had, wist ik direct dat het film zou moeten worden. Vanwege die tomeloze energie. Dat wilde ik laten zien. Dat kun je niet vangen in één enkel beeld of in een serie beelden’.

De negen korte films die tijdens dit project gerealiseerd zijn, onder de titel ‘Wat is dat?’, worden gezamenlijk in installatievorm gepresenteerd.

En toen heeft zij haar oog laten vallen op honden. Haar fascinatie voor honden is eigenlijk gelijk aan die voor de ouderen en kinderen. Voor haar ligt de overeenkomst in het puur zijn. Het leven met driften en instincten. De hond is rechtlijnig, veinst niet, heeft geen oordelen over goed of fout, hij heeft geen bijbedoelingen en is onder alle omstandigheden hond en dus zichzelf.

Om zichzelf te verdiepen in de hond is zij werkzaam geweest bij een hondenuitlaatservice. Daarnaast heeft zij cursussen gevolgd die gericht waren op de interactie tussen mens en hond.
                 
Gaandeweg kwam zij erachter dat zij via de honden iets wilde zeggen over de mens. Over zijn verlangens, ambities, schaamte, trots, tekortkomingen, liefde, angst, arrogantie en frustraties. De manier waarop een mens zich wendt tot de hond vertelt zoveel over hem of haar. Er is vaak sprake van een ongemakkelijkheid die zij interessant vindt. Op een heel directe maar toch subtiele manier is zij de interactie tussen mens en hond gaan vastleggen.

Het nieuwste project 'Zij Zijn' bestaat uit vier korte films van mensen met een verstandelijke beperking, die met elkaar onder één dak wonen. Het zijn verstilde observaties, ontstaan vanuit de Jong' s werk als begeleidster.

Vanwege het gegroeide wederzijdse vertrouwen, hebben de films een grote intimiteit. Liefde, angst, arrogantie, argwaan, genegenheid, verlegenheid, blijdschap en humor, worden in deze films woordeloos zichtbaar. Uitvergrote menselijke eigenschappen, waarbij de 'normale' burger schaamte en terughoudendheid ervaart, durven de hoofdrolspelers in 'Zij Zijn' schaamteloos over het voetlicht te brengen.

Door deel te worden van de dagelijkse routines en omgeving van haar geportretteerden heeft Rince de Jong een ouvre opgebouwd dat liefdevol, eerlijk, puur en direct is. Het resultaat is van een ontwapenende en krachtige eenvoud.